Ahmet BALCI – İzmir
Viking Araştırma Derneği’nden ikisi akademisyen olmak üzere dört kişi, “tarihsel yeniden canlandırma” kapsamında İzmir’de Viking yaşamı üzerine bir kamp gerçekleştirdi. Üç gün süren “Viking (Kuzey – İskandinav halkları ) Yemekleri ve Gündelik Yaşam Teknikleri” isimli kampta Viking usulü yemekler yendi.
Buğday ve yulafı taşta öğüterek elde edilen unla bröt (Viking ekmeği) hamuru karıldı ve ateşte pişirildi. Devrik ağaçtan çıkarılan kereste üzerine ahşap çivilerle gerdirilerek pişirilen somon filetosu ile birlikte tüketildi. Sadece kampa özel olarak İzmir Kemeraltı çarşısı zanaatkârlarından Demirci Ali’ye özel bir Viking çakmak taşı dahi yaptırıldı. Kampın ateşleri arkeolojik buluntulardan edinilen bilgilere sadık olarak yaptırılan bu çakmak taşı ile yakıldı. Kampta iki tarihçiye bir Güzel Sanatlar mezunu grafiker bir de Dağıstan Türkü eşlik etti.
Ege Üniversitesi Tarih bölümünde doktora çalışmalarına devam eden akademisyen Onur Kutlu Şentürk, kampı “Tarihsel yeniden canlandırma alanında yeni bir adım” olarak değerlendirdi. Şentürk, “Daha yapacağımız çok şey var. Özellikle dönemi tam olarak canlandırabilme açısından… Dönem giysileri, alet-edevatı ve iklim şartlarına uygun bir yer ve zamanda bunları yapacağız. Akademik kökenimiz bize yeterli bilgi donanımını veriyor. Aynı zamanda canlandırma kabiliyetimiz ve çeşitli kişisel yeteneklerimiz de olanak sağlıyor buna.” diyor.
“Kendimizi Viking sanmıyoruz”
Şentürk, kampta kendilerini Viking gibi hissedip hissetmediklerini sorusuna “Açıkçası kendimizi bir Viking gibi hissetmeye gerek duymuyoruz. Ait olduğumuz milliyetle, Türk olmakla mutluyuz. Bunu kişisel bir deneyim olarak hissetmekten veya kişisel bir yolculuğa çıkmaktan ziyade, yazılmış bir makaleyi ya da yazıyla aktarılmış bilgiyi görsellikle canlandırarak öğretmek istiyoruz. Hatta oyunculukla, belki interaktif olarak işe girebilecekleri şekilde insanlara aktarmak… Kendimizden ziyade başkalarını bu yolculuğa çıkarma niyetiyle yapıyoruz.” cevabını veriyor.
Yüksek Lisans tezini Vikingler üzerine çalışan ve bu konuda hem Danimarka hem de Rusya’da çeşitli çalışmalarda bulunan Aksaray Üniversitesi’nden akademisyen Selim Karagöz de kampı sadece eğlence için yapmadıklarını belirtiyor. Rusya’nın Tataristan Özerk Bölgesi’ndeki Kazan Federal Üniversitesi’nde doktora çalışmalarını sürdüren Karagöz gayelerini insanlara Kuzey dünyasını görsel olarak canlandırmak olarak nitelendiriyor. Esprili bir dille kendilerini Viking sanmadıklarını belirten Karagöz: “Dönem şartlarını canlandırırken biz aynı zamanda kendimiziz. Kendimizi Viking sanmıyoruz. Yani öyle yağma, bloodeagle, kölelik veya pagan ritelleri yoktu.” diyor.
Viking kampında Yörük usulü domuz kovalama!
Genel itibarıyla güzel havada geçen kampta ufak aksilikler de yaşanmış. Çiğ suyunun çadırın içine damlaması biraz üşümeye neden olsa da ufak bir aksilik boyutunda kalmış. İlginç bir enstantane olarak kampın hemen yakınından geçen kalabalık domuz sürüsünden bahsediyor Şentürk: “Kampımızın on beş metre yakınıdaki yamaçtan çok yoğun, kalabalık bir domuz sürüsü gürültüyle geçmeye başladı. Gece vaktiydi ve diğer arkadaşlar baya tedirgin oldular. Ben önceki kamp deneyimlerimden alışıktım ve onlar kadar tedirgin olmadım. Bizim Yörüklerin bir metodu vardır. ‘Cauv!’ ya da ‘Heyt!’ diye bağırarak sürüyü kendilerinden uzaklaştırırlar. Ben bir anda bağırmaya başlayınca arkadaşlar da irkildiler. Domuzlar da geçip gittiler.”
Sonraki çalışmalar da Vikingler üzerine mi olacak diye sorduğumuzda ise “Biz temelde ortaçağ tarihçileriyiz ve işin içerisine pek çok başka şey de girecek. Sadece Viking Araştırmaları Derneği olarak sadece Vikingleri ele almak dışında Ortaçağ’ın diğer alanlarına ve olaylarına durumlarına dair de bu tarz çalışmalar yürüteceğiz.” diyor Şentürk. Buna bir örnek de veriyor:” Atın karın boşluğunu örten gömlek kısmından yapılma baharatsız iri kıyım sucuk da yedik. Dönemin Volga Bulgarları ve onlarla ilişkide olan Kuzey halklarının tükettiği formattaydı. Taşta pişirilerek bröt ile birlikte tüketildi.“
Kampa dair daha detaylı bilgilerin derneğin http://www.vikingarastirmalari.org sitesinde ve sosyal medya hesaplarında yer alacağını belirten Şentürk, tematik canlandırma etkinliklerin sonraki kamplarda da devam edeceğini söylüyor ve ekliyor: ”Teorik akademinin pratik boyuta indirildiği yeni adımlarımız olacak.”
