Araştırmacılar bulunan naaşın Cengiz Han’ın dostu ve hasmı olan Camuh’a (Camuka) ait olduğunu iddia ediyorlar.
Yaklaşık 36 sene önce, 1981 yılında Moğol arkeoloğu D. Navaan silahlarıyla, en önemlisi de altın kemeriyle birlikte defnedilen eski Moğol askerinin naaşına rastlamıştır. Naaş Sangino sanatoryumuna 6 km. uzaklıkta, Moğolistan’ın başkentine yakın olan Dadart Songinohayran dağındaki Barhantım Amboğazında bulunmuştur.
Arkeolog Dr. D. Navaan, bulunan altın kemeri: Antropolog Tsendiyn Damdinsuren’e, bilim insanı O. Namnandorju’ya ve ressam Yadamsuren’e göstermiş. Onlar da bir ağızdan bu altın kemerin Gur Han Camuh’a ait olduğunu doğrulamışlardır. 
Hangin Gombojav bulunan Altın Kemer’in sahibinin Cengiz Han’ın Dostu ve Hasmı Camuh olduğunu doğruladı:
Moğol asıllı Amerikan araştırmacısı, Mongolist Hangin Gombojav şöyle dedi: “Şüphe etmeye gerek yok. Bu Gur han Camuh’a ait kemerin ta kendisi.” Hangin Gombojav ABD’de Mongolist O. Lattimora’nın önderliğinde John Hopkins’ın Üniversitesi’nde, Kaliforniya’daki Berkley Üniversitesi’nde, Kolumbiya ve doktorasını savunduğu İndiana üniversitelerinde eğitim gördü. Son olarak İndiana üniversitesinde göreve başlamadan önce Kolumbiya, Djordjtaunsk ve Kaliforniya üniversitelerde görev yaptı. İndiana üniversitesinde H. Gombojav Moğollar kürsüsünü ve Moğol-Amerikan kültür derneğini kurdu; Amerikan meclisinde ve Birleşmiş Milletler Meclisinde Ulusal Moğol Cumhuriyeti’nin egemenliğinin verilmesine yönelik propaganda yaptı. Moğolca birkaç kitap ve makale yayınladı.
Hangin Gombojav 9 Ekim 1989 yılında Ulan-Bator’da araştırma yaparken hayatını kaybetti. Mezarı başkent mezarlığı Altan-Ölgiy’de bulunmaktadır.
Peki Cengiz Han’ın Dostu Camuh’ın Mezarı Nerede?
Camuh’ın naaşı özel bir yerde saklanmakta. Naaşın sıradan bir konteynere yerleştirildiğini, altın kemerin ise Moğol Bank’ın mücevherler fonunda saklandığı bilgisine ulaşabildik.
Bu bilgilere dayanarak Moğolların kendi tarihine ne kadar ihmalkar ve özensiz yaklaştıklarını açıkça görebiliyoruz. Eğer aynı buluntuya Japonya’da veya Çin’de rastlanmış olsaydı, naaş hak ettiği yere yerleştirilir hem tarihi hem de turistik anlamda ülkenin görülmesi gereken değerleri arasında yerini alırdı.
Antropoloji profesörü D. Tumen’in sözlerine göre, saklanacak yer olmadığından dolayı üniversite bu tarz buluntulara yakışan değeri verememekte.
Arkeolog D. Navaan’ın öğrencisi, Torgut asıllı arkeoloji doktoru Högölböögiyn Lhagvasuren gezi sırasında hocası, ünlü Moğol arkeoloğu Dorjpalamın Navaan’ın ilk defa büyük Moğollardan biri olan, Cengiz Han’ın dostu ve düşmanı Camuh Setsena’nın mezarını bulduğunu dile getirdi: Mezarın genişliği 2, uzunluğu ise 4 metreydi.
Arazinin özellikleri şu şekildeydi: dış belirtiler belli belirsiz, doğu ve güney-doğu tarafı suyla kaplı, sağ tarafında derin sel yarıkları, kuzeyinde ise Dadart dağı yer alırken, güney tarafında Tuul nehri akıyordu. Coğrafik olarak oldukça kapalı bir arazi. 12-13 yy’da bu topraklar Toğrıl Han’a aitti.
Merhumun bedeninin kafa kısmı kuzeye, dağlara doğru; ayakları ise Tuul nehrine doğru yerleştirilmişti.Moğollar günümüzde de ölülerini başı kuzeye gelecek şekilde defnediyorlar.
Bulunan kemerin tokalarında “ever ugalz” veya boynuzlu motifler olarak adlandırılan geleneksel Moğol motifleri resmedilmiş. Bu motif Moğol aristokrasisine veya hanlarına ait eşyaları süslemek için kullanılmaktaydı. Örneğin, Mönh Han’ın mezar taşında da tıpkı bu tarz boynuzlu motifler yer almakta. G.Akim, dönemin aristokratı Hunnu’nın mezarında da aynı motiflerin bulunduğunu belirtiyor.
Münke Han Kimdir?
Munkye, Munke, Mengu (1208 – 11 Ağustos 1259, Çuntsin) – Moğol imparatorluğunun dördüncü büyük Hanı (kağan) (1251-1259), Cengiz Han’ın torunu, Toluy’ın ve Sorkaktani-beginin oğlu, Hubilay, Hulagu ve Arig-bugi’nin abisi.
Doktor ve profesör D.Tumen’in sözlerine göre, naaşı bulunan kişi anne çizgisinden “S3S” DNA’ya sahip. Bu DNA birçok Moğola ait. Başka bir şekilde açıklamak gerekirse, naaşı bulunan şahsın DNA’sı çağdaş Moğolların DNA’sıyla özdeşleşiyor. Гаплогруппа C (RPS4Y=M130) — гаплогруппа DNA Y- kromozom. Moğollarda, Buryatlarda, Kalmuk ve Hazarlılarda büyük bir yığılmayla alt grup olan С2 (Daha önceleri С3 olarak belirtilmekteydi) C2 (M217).
Altın kemerin sahibi iri yapıya sahip biriymiş. Yapılan yüz incelemesi sonuçlarına göre merhumun tipik Moğol olduğu ortaya çıktı. Kranoloji sayesinde kafatasındaki dikişlerin incelenmesi sonucu ceset sahibinin yaşının 50-55 olduğu yönündeki tahminlere rağmen, dişleri tıpkı genç birininki gibi sağlammış.
Arkeolog H. Lhagvasuren’ın sözlerine göre naaşın başucunda bronz kazan ve Moğol geleneklerine göre “дал дөрвөн өндөр” , koyunun kürekkemiğinin parçaları ve ayağıyla, kolu bulunmaktaydı. Koyunun kürekkemiğinin, kol ve ayaklarının haşlaması bugünde Moğollarda özel yemekler sırasında yer almakta. Aynı zamanda cesedin kalçasının yanında 65 sm. uzunluğında mantardan yapılmış sadak yer almaktaydı. Sadakta üç farklı temren ok yer almaktaydı. Sol kalçasının yanında ise bıçak parçaları olarak tahmin edilen küçük metal parçalarına rastlanmıştır.
Sonuç olarak, Cengiz Han’ın mezarı hala bulunamamıştır. Fakat, bizzat Cengiz Han’ın taktığı daha sonra da Camuh’a hediye ettiği altın kemerin bulunduğuna yönelik tahminler var.
