Arkeoloji ARKEOLOJİ & TARİH

Türkistan’daki Kültepe Hazinesi

Fotoğrafçı Andrey Dontsa

Türkistan’daki Antik Kent Kültöbe (Kültepe) kazı yerinde mücevherler ile dolu bir hazine bulundu.

Türkistanlı kazı ekibinin yürüttüğü bu kazı çalışması, ilk yılını doldurmadan meyvesini vermeye başladı. Kazılar, tanınmış arkeolog E. Smagulov’un  başkanlığında yürütülüyor ve Kazak Kültür Araştırma Enstitüsü tarafından finanse ediliyor. Bu dönem araştırmacıların en büyük başarısı, antik mücevherlerle dolu bir hazinesinin bulunmasıydı.

Arkeologların çalıştığı alan, eski yerleşim yeri Kultöbe kentidir.  Bu bölge Ortaçağ’da Eski Türkistan’ın antik kenti olan “Yesi Şehri” olarak bilinmektedir. Kazakistan’ın en ender ve eski mimari şahaserlerinden bazıları bu bölgededir. Dahası bu kalıntılarda, Kazakistan Türk kültürünün köklerine dair birçok önemli sorunun cevapları bulunmaktadır.

Kazı bilimcilere göre, şehir ilkel barakalar kümesi olarak ortaya çıkmamıştır. Şehir güçlü dini bir yapının inşasıyla başlamıştır. Arkeologların sıkı çalışması sonucunda, haç şeklindeki bir kalenin iyi korunmuş kalıntıları tespit edilmiştir. Oval uçlu dört ışın, kardinal noktalara yönlendirilir ve binanın duvarları neredeyse üç buçuk metre yükselmektedir. Korunmuş kapı kemerleri ve tonoz örnekleri vardır. Bu keşiften sonra, Yesi’nin henüz bilinmeyen pek çok sırrı olduğu bir kez daha anlaşıldı…

Fotoğrafçı Andrey Dontsa

Yesi kalesinin eski katmanlarını temizleyen bilim adamları, altın dahil olmak üzere kadın takıları keşfettiler. E. Smagulov’a göre, bu eserler, Yesi’nin eski sakinleri tarafından, ibadet edilen güçlere hediye edilmiş olmalıdır. Deri kılıflar içinde korunan mücevheratlar arasında, çeşitli boncuklardan oluşan bir kolye, taşlarla süslenmiş altın küpeler vardır.

Türkistan hazinesinin değeri, bulunan mücevherin antik kalenin erken evresinin tarihini açıklığa kavuşturmasıdır. “Kadın mücevherleri eski kültürel katmanlarda bulundu. Altın küpelerin şeklinin karşılaştırmalı bir analizi, II-III. yüzyıllarına kadar uzanan Yesi antik kalesinin alt katmanını işaret ediyor. Aynı altın küpe, geçen sezon bu katmanda başka bir yerdeki keşif gezimiz sırasında bulundu. Bu nedenle, antik kalenin yapım zamanını güvenle çağımızın ilk yüzyıllarına bağlayabiliriz. Arkeolog E. Smagulov, “Daha eski Kültöbe katmanlarında yapılacak çalışmaların, bize sonuçlarımızı doğrulayan bulgular sağlayacağından eminim” dedi.

Kazı çalışmalarının tamamlanmasından sonra, benzersiz eserlerin, Türkistan’da inşa edilecek yeni müzelerden birinde sergileneceği söylendi.

Kaynak