Tarih

Prof. Dr. Necati Demir: Dede Korkut Destanı’nda 7 Yeni Boy Keşfettik

Yakın zamana kadar Dede Korkut Destanı’nın Dresden Kütüphanesi nüshası ve Vatikan Kütüphanesi nüshası olmak üzere iki nüshası bulunmaktaydı. Geçtiğimiz günlerde Prof. Dr. Metin Ekici yeni bir nüsha bulunduğunu açıklamış, böylece nüsha sayısı üçe çıkmıştır.  Ancak Dede Korkut Destanı konusundaki gelişmeler burada kalmamış; Prof. Dr. Necati Demir, Dede Korkut Destanı’na ait yedi yeni bölüm bulduğunu duyurmuştur.

Bilindiği gibi Dede Korkut Kitabı’nın Dresden nüshası ve Vatikan nüshasında 12 boy (bölüm, hikâye) yer almaktadır. Prof. Dr. Necati Demir, Oğuz Kağan Destanı’nın dünya kütüphanelerindeki nüshalarını araştırırken Dede Korkut Destanı’nın 7 boyunu daha tespit etmiştir.

Prof. Dr. Necati Demir, Oğuz Kağan Destanı’nın bir boyunu Arapça, bir boyunu da Farsça yazmalarda tespit etmiştir.  Demir bu boyları Türkiye Türkçesine çevirmiştir.

Görsel: Prof. Dr. Necati DEMİR
Görsel: Prof. Dr. Necati DEMİR

Oğuz Kağan Destanı’nın 3 boyu Doğu Türkçesi yani Çağatay Türkçesi ile kaleme alınmıştır.  Oğuz Kağan ile ilgili yazılmış bir eserin içerisinde yer alan 3 bölümlük Dede Korkut Destanı gerçekten ilgi çekicidir.  Çağatay Türkçesi ile kaleme alınan bu bölümler özellikle Oğuz Yabgu Devleti tarihi açısından son derece önemlidir. Zira Oğuz Yabgu Devleti’nin 9-11. yüzyılları tarihi, belge ve bilgiden son derece yoksundur.

Görsel: Prof. Dr. Necati DEMİR

Prof. Dr.  Demir’in tespit ettiği Dede Korkut Destanının diğer 2 bölümü ise Oğuz Türkçesi ile yazılmış olup bir tanesi Almanya’da Berlin Kütüphanesi’nde diğer ise İstanbul’da Topkapı Kütüphanesi’nde yer almaktadır. Demir bu nüshaları da yeni yazıya aktarmış yayına hazır hale getirmiştir. Böylelikle farklı kaynaklarda toplam 7 yeni boy/bölüm saptanmıştır.

Necati Demir ayrıca Cem Sultan tarafından  1483’te Hasan bin Mahmud el-Bayatî’ye yazdırılan  Câm-ı Cem-âyin  başlıklı eserin 5 yeni nüshasını bulmuştur. Demir bu nüshaları da yayına hazırladığını, hazırladığı bu çalışmasında da Dede Korkut ile ilgili bölümlerin bulunduğunu, ancak bunların boy sayılamayacağını belirtmiştir.

Necati Demir ayrıca Dede Korkut’un Türkiye’de bir de türbesini tespit ettiğini belirtmiştir.

Görsel: Prof. Dr. Necati DEMİR

Dede Korkut Destanı’nın en önemli şahsiyetlerinden Hanlar Hanı Bayındır Han’ın da türbesini, mescidini, sarayını ve köprüsünü de tespit ettiğini açıklayan Necati Demir, bunların tam yerinin önümüzdeki günlerce açıklayacağını belirtiyor…