DOĞA & ÇEVRE DÜŞÜNCE

Geri Dönüşüme Nasıl Katkı Sağlanır?

Geri dönüşüm kabaca atık maddeleri yeniden kullanılabilir hale getirme işlemidir. Atıkları geri dönüştürerek enerjiden, hammaddeden ve kısmen işgücünden tasarruf ederiz. Geri dönüşüm günümüz dünya ülkeleri vatandaşlarının hayatlarında önemli bir yer tutar. Bilinçli bir Türk vatandaşı olarak siz geri dönüşüm için bir şeyler yapmakta mısınız?

Ülkemizde geri dönüşüm bilinci yavaşça yayılsa da birçok ülke bizden oldukça iyi durumdadır. Avusturya tüm atığının %63’ünü geri dönüştürüyor ki bu listede Avusturya’nın zirve konumunda olduğunu gösterir. Avusturya mükemmel işleyen kentsel atık politikasına sahip, bu sayede geri dönüşüm daha istikrarlı bir şekilde yürütülüyor. Almanya %62, Tayvan ise atıklarının %60’ını geri kazandırıyor. En çok geri dönüştüren ülkeler listesinde sırayı Brezilya, Singapur, Güney Kore, Birleşik Krallık, İtalya ve Fransa izliyor. Peki, geri dönüşüm konusunda Türkiye ne durumda?

ÇEVKO vakfı vatandaşları bilinçlendirme çalışmalarına devam etmektedir. Ayrıca bazı belediyelerin farkındalık oluşturma adına el ilanları dağıttığına zaman zaman şahit olmaktayız. Hükümetse 2013-2017 yıllarını kapsamak üzere Ulusal Geri Dönüşüm Eylem Planı yayınlatmıştır. Buna rağmen hükümetçe yürütülen ulusal bir geri dönüşüm politikası bulunmamaktır. Hükümetin geri dönüşüm konusunda katkısı dünya geneliyle kıyasladığımızda kısıtlıdır.

Niçin geri dönüşüm yapmalıyız?, sorusuna gelince söylenebilecek çok şey vardır.

Her yıl dünyada 2.12 bilyon ton atık doğaya bırakılır. Bu atıklar arasında doğada çözünmeyen/çözünmesi oldukça uzun zaman alan atıkların da olduğu gerçektir. Doğa ana bu atıkları yok edemediğinden atıklar çoğunlukla kendilerini okyanuslarda bulur. Bu hayvan dostlarımızın canı ve sağlığı için büyük sorun teşkil ettiği gibi deniz mahsülleri tüketen insanlar da dolaylı yoldan kimi zaman plastik tüketebilirler. Geri dönüştürülmeyen atıklarla ilgili bütün korkunç gerçekleri sayarak okuyucuları geri dönüşümün hayati bir öneme sahip olduğuna inandırmak mümkündür fakat bu yazımızda asıl değerlendireceğimiz şey geri dönüşüme ne şekilde ve hangi yöntemlerle katkı sağlayabileceğimizdir. Okuyucumuz dilerse doğaya bırakılan atıkların ne gibi sorunlara yol açtığını daha sonra kaleme alabiliriz.

Geri dönüşüm nedir ve ne değildir?

Öncelikle geri dönüştürülebilen hiçbir şey çöp değildir. Bir ambalajı sil baştan yapmak için hammadde üretimine ihtiyaç duyulur ki bu daha çok doğal kaynağın kullanılması ve daha fazla enerji tüketimi demektir. Zaten var olup kullanılmış bir ambalaj niçin geri dönüştürülerek kullanılmasın? Şüphesiz ki bu hem devletimiz hem dünyamız hem de gelecek nesillerin iyiliği için gerçekleştirilecek güzel bir eylemdir.

Son zamanlarda birçok şehir belediyesinin sokaklara geri dönüşüm kumbaraları koyduğunu gördük. Bilinçsiz veya umursamaz bazı vatandaşlar gıda atıklarını dahi bu kumbaralara çöp kutusuymuşçasına bırakıyorlar. Yoksa onlardan sıfır atık felsefesi kapsamında ancak doğal gübre yapılarak faydalanılabileceğini bilmiyorlar mı?

Bu geri dönüşüm kumbaralarına üzerlerinde belirtildiği gibi yalnızca kağıt, plastik, cam ve metaller bırakılmalıdır. Peki her atık geri dönüştürülebilir mi? Ne yazık ki hayır. Ancak üzerinde geri dönüştürülebilir amblemi bulunan atıklar geri dönüşüme uygundur. Bunun için elimizdeki her atığı geri dönüştürmeye karar vermeden önce üzerinde şöyle bir göz gezdirmeliyiz.

Geri dönüşüm amblemleri çeşitli biçimlerde karşımıza çıkabilmektedir.

Sokağımda geri dönüşüm kumbarası yoksa ne yapacağım, diye sorabilirsiniz. Bu durumda atıklarınızı bir çöp torbasında biriktirip vakti gelince bir geri dönüşüm tesisine iletmeniz akıllıca olacaktır. Bunun karşılığında tesisler çok küçük bir miktar ödeme yapıyorlar. Bu motivasyon gibi düşünülebilir.

Ya piller?

Atık piller doğaya bırakıldığı halde sağlığımız için tehdit oluşturur. Olması gerektiği şekilde bertaraf edilmezlerse toprak aracılığıyla suya karışıp su kaynaklarımızı zehirleyebilirler. Bunun için atık piller atık pil kutularına bırakılmalıdır. Bu kutulardan hastanelerde veya küçük çapı sağlık merkezlerinde, okullarda, bankalarda ve çeşitli kurum/kuruluşlarda bulunur. Bu kutulara rast gelmek için etrafa birazcık daha dikkatli gözlerle bakmak gerekir. Biraz zahmetli fakat bence iyi bir şey yapmış olmanın hissine değer.

Geri dönüşüm meselesini günümüzde uygar toplumlar ciddiye alırlar. Geri dönüşüm ülkemiz vatandaşlarınca ciddiye alınmaya başlandığı gün ülkemizin daha iyi bir yerlere gitmekte olduğu sonucuna varabileceğiz. Başta bilinçli Bilimdili okurları olmak üzere her vatandaş ve her dünyalı geri dönüşümü benimsemeli ve ona katkı sağlamalıdır. Biz ona iyi baktıkça dünya bizleri yaşatmaya devam edecektir.

Kaynakça
 https://www.generalkinematics.com/blog/top-10-recycling-countries-around-world/

http://www.elektrikport.com/teknik-kutuphane/geri-donusum-ve-turkiyedeki-durumu/10152

http://www.theworldcounts.com/counters/shocking_environmental_facts_and_statistics/world_waste_facts