Kimya

Üç Bilimadamını Nobel Kimya Ödülüne Götüren Süreç Ne Oldu?

Kimya 2017 Nobel Ödülü, biyomoleküllerin görüntüsünü gelişmiş basitliğe indirgeyen kriyo elektron mikroskopisini geliştirmeleri adına Jacques Dubochet, Joachim Frank ve Richard Henderson’a verilmiştir. Bu metodla biyokimya yakın geleceğin karmaşık makinalaşmasında yeni bir döneme giriyor.

Bilimsel atılımların gerçekleşmesi için insan gözünün görmediği parçaçıkların görselleştirilmesi gerekiyor.Bu düşünceyle harekete geçen bilim adamlarının öncelikli izlediği yol biyokimyasal haritalardan yola çıkarak mevcut teknolojiyle moleküler makinalaşmada imaj değişikliğiydi.Yani kriyo elektron mikroskobu radikal bir değişim görevi üstlendi. Bilim adamları şimdilik temel kimya ve farmosötiklerin geliştirilmesinde biyomolekülleri donduruyor.

1990’da Richard Henderson, atomik çözünürlükteki bir proteinin üç boyutlu görüntüsünü elektron mikroskobuyla alıncaya kadar, elektron mikroskoplarının yalnızca ölü-hareketsiz-görüntüler için uygunluğu biliniyordu. Henderson’un atılımıyla teknoloji potansiyelinde yükseliş oldu.

1975-1986 yılları arasında ise Joachim Frank teknolojiyi uygulanabilir hale getirmek için bulanık iki boyutlu görüntüyü, keskin üç boyutlu yapılara dönüştüren mikroskobu geliştirdi.

Jacques Dubochet, Aynı elektron mikroskopisine su ekleyerek, buharlı görüntüve çökeltilere eişimi sağladı. Biyomolekülleri çökmesi artık daha maddesel ve ayrıntılı forma ulaştı.1980’lerde biyomoleküllerin vakumla kendi doğal görüntülerini korumalarını sağladı.

Kronolojik bu gelişmeler ardından, elektron mikroskobu 2013’te atomik çözünürlüğe ulaşmayı başardı. Bilimadamları şimdilerde biyomoleküller üzerinde araştırmalarını sürdürüyor.Son yıllarda proteinlerden, antibiyotik direncine, virüslerin yüzeyinden kanser tedavisindeki klinik çalışmalarına kadar her şeyin görüntüsü ortaya konuluyor. Biyokimya konusunda yapılan gelişmeler yakın takipte ve parlak bir gelecekle bilim dünyasında heyecan yaratıyor.

elektron mikroskopisi

Esra Kayhan

Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Kimya Mühendisliği, Bilimdili Yazar ve Çevirmen, Ankara.

İletişim: esrakayhan@bilimdili.com

Yorumla

Yorum yazmak için buraya tıklayın...