Günümüzde akıllı telefonlarda ifadeler (emojiler) bölümünden ve hediyelik eşyaların satıldığı yerlerden aşina olduğumuz –üç maymun- figürüne günümüzde ‘ görmedim, duymadım, bilmiyorum(söylemiyorum)’ anlamlarını yüklemekteyiz. –üç maymun- figürünün tarihi tam olarak kesin bir şekilde bilinmemesine rağmen tarihî belgelerden yola çıkarsak 5. Yüzyıla dek uzandığını düşünebiliriz. Üç maymun simgesi ilk olarak Japonya’da Hindistan’ da ya da Çin’ de çıktığı düşünülüp bahsedilen ülkelerin hepsi de sahip çıkmaktadır. Bu ülkelerin ortak noktalarından biri Budist inancına sahip olmalarıdır. Japon kültüründen biri olan Kosin kültüyle ilişkilendirilebilir.
Japonya’nın bir dönem hükümdarlarında olan Toshogu ailesi,14. Yüzyılda kendisine Şinto tapınağını inşa ettirmiş ve tapınağın girişinde ziyaretçileri karşılayan, yan yana konulmuş üç maymun yer almaktadır. Birinin gözleri kapalı, diğerinin kulakları öbürünün ise ağzı kapalıdır.
Japonca da üç maymuna san-dzaru denir. Japon kültüründeki anlamı bizim kullandığımız anlamın çok çok dışında bir kullanıma sahiptir. Japon kültüründeki anlamı olumludur ancak bizde anlam kötüleşmesine uğramıştır.
Japon kültüründe üç maymunun anlamı hakkında çeşitli rivayetler bulunsa da en rağbet gören anlam, -kötülüğü görmüyorum, kötülüğü duymuyorum ve kötülükten bahsetmiyorum ya da kötü söz söylemiyorum-‘ dur.
Japon kültüründe bu maymunların adları eylemlerine göre verilmiştir. Gözleri kapalı olan maymunun adı Miadzaru, kulakları kapalı olan maymunun adı kikadzaru, ağzı kapalı olanın adı ise ıwadzaru’dur. Fark edildiği üzere kelimelerin sonları hep aynı tekrar etmektedir. Japoncada –dzaru/ zaru olumsuzluk manası veren bir son ektir. İlginç tarafı zaru eki, maymun anlamına gelen saru kelimesiyle benzerlik taşımaktadır.
Türk kültüründe kullanılan anlamı çok farklıdır. Bir sır verildiğinde ya da olumsuz bir durum ve ya vaka ile karşılaşıldığında tanık olduğu ve duyduğu bir olay hakkında görmemiş, duymamış ve söylememiş olduğunu belirtmek için -üç maymun oynamak- deyimi kullanılır.
Kaynakça
Aklınızı Keşfedin, Toshogu Tapınağındaki Üç Bilge Maymunun Öğretisi https://aklinizikesfedin.com/toshogu-tapinagindaki-uc-bilge-maymunun-ogretisi/
Üç maymunun kuralı https://horocscopes.ru/tr/the-rule-of-three-monkeys-three-monkeys-i-do-not-see-i-do-not-hear-i-will-not-say-the-symbol-of-what-which-means/
https://www.goff.store/blog/3-maymun-figurunu-nereden-biliyoruz/
Yorumla