Kimya

Bilim İnsanları Yağ Yakıcı Molekül Keşfetti

Bilim insanları gıda alımını ve kas kütlesini etkilemeden, vücut sıcaklığını arttırmadan farelerin vücut yağ kütlesini azaltan BAM15 adlı küçük bir mitokondriyal ayrıştırıcı keşfetti. ‘Yağ yakıcı’ molekülün obezite tedavisi için faydalı olabileceği düşünülüyor. Yani bu, ne kadar yesek de kilo almayacağımız manasına geliyor.

Obezite, Amerika Birleşik Devletleri’ndeki yetişkinlerin yüzde 40’ından fazlasını ve küresel nüfusun yüzde 13’ünü etkilemektedir. Obezite beraberinde kardiyovasküler hastalık, diyabet ve yağlı karaciğer hastalığı gibi çeşitli bağlantılı hastalıklara sebep olmaktadır. Bu da hastalığı tedavi etmeyi çok zorlaştırır.

Obezite Amerika Birleşik Devletleri’ndeki en büyük sağlık sorunudur. Ancak, insanlar kilo vermekte ve diyet yapmakta çok zorlanıyor. Kimya profesörü Webster Santos ve meslektaşları soruna farmokolojik bir çözüm bulmaya çalıştı.

Santos ve meslektaşları, son zamanlarda, gıda alımını ve kas kütlesini etkilemeden veya vücut sıcaklığını arttırmadan farelerin vücut yağ kütlesini azaltan BAM15 adlı küçük bir mitokondriyal ayırıcı keşfetti. Ek olarak molekül, insülin direncini azaltıyor ve oksidatif stres ve iltihap üzerinde faydalı etkileri yaratıyor.

Nature Communications dergisinde 14 Mayıs 2020’de yayınlanan bulgular, gelecekte obezite, diyabet ve özellikle karaciğerde iltihaplanma ve yağ birikimi ile karakterize edilen bir tür yağlı olmayan karaciğer hastalığı olan steatohepatit (NASH) hastalığının tedavisi ve önlenmesi için umut vaat ediyor.

Mitokondriler genellikle hücrenin güç merkezleri olarak adlandırılır. Mitokondriler organel, vücudun düzgün çalışmasına yardımcı olur ve diğer biyolojik süreçleri güçlendiren hücreninlerin enerji birimi olarak hizmet eden bir molekül olan ATP’yi üretir. ATP yapmak için, besinlerin yakılması gerekir.

Santos, “Mitokondriyal ayrıştırıcılar, hücrelerin daha fazla nefes almasına yardımcı olmak için mitokondriye giden küçük moleküllerdir”dedi. Sonuç olarak mitokondriyal ayrıştırıcılar hücre yakıtını gerekli seviyelden daha yüksek bir şekilde yakmaya başlar.

Bu moleküllerin bir hücrenin metabolizmasını değiştirebileceğini bilen araştırmacılar, ilacın istenen hedeflerine ulaştığından ve hepsinden önemlisi güvenli olduğundan emin olmak istediler. Bir dizi fare çalışmasıyla, araştırmacılar BAM15’in yüksek dozlarda bile toksik olmadığını ve beyinde tokluk merkezini etkilemediğini keşfetti. BAM15 vücudumuza aç veya tok olduğumuzu söylemektedir.

Geçmişte, birçok anti-yağ ilacı vücudunuza yemeyi bırakmasını söylerdi. Ancak sonuç olarak, hastalar daha fazla yer ve kilo alırdı. Yani yağ yakmaya yarayan ilaçlar insanda açlık hissi uyandırıyor ve daha fazla yemesine sebep oluyordu. BAM15 ise fare çalışmalarında deney kontrol grubunun istediği kadar yedikleri halde yağ yakmaya devam ettiğini gösterdi. Yani fareler kontrol grubu ile aynı miktarda yemek yemeye devam etse bile kilo veriyordu.

Önceki mitokondriyal ayrıştırıcıların bir başka yan etkisi de vücut ısısının artmasıydı. Araştırmacılar BAM15 ile beslenen farelerin vücut sıcaklığını ölçtüler. Vücut ısısında bir değişiklik olmadığını gözlemlediler. Ancak BAM15 molekül ayrıştırıcısı fare modellerinde ciddi bir potansiyele sahip olsa bile, insanlarda mutlak başarılı olmayacağı tahmin ediliyor.

Santos ve Kyle Hoehn tarafından 2017 yılında birlikte kurulan Continuum Biosciences adlı ilaç şirketi vücudumuzun yakıt yakma ve yaşlandıkça fazla besinleri saklama yeteneğine karşı savaşma yollarını iyileştirmeyi amaçlıyor.

Araştırmacılar mitokondriyal ayırıcıları obezite’den daha fazlası için kullanmak istiyor. Santos, “Yaşlanmayı en aza indirirseniz, Alzheimer hastalığı ve Parkinson hastalığı riskini en aza indirebilirsiniz. Bu reaktif oksijen türleriyle veya iltihapla ilişkili hastalıkların hepsinde mitokondriyal ayrıştırıcılardan faydalanabilir. Yani, olaya bir de bu yönden bakmalıyız” dedi.


*Bu yazı https://www.sciencedaily.com/releases/2020/06/200608132539.htm adresinden alınmıştır. Birebir çeviri değildir.

bilimdili

Yorumla

Yorum yazmak için buraya tıklayın...