Beyniniz : Zaman Makinesi.
Zihniniz sürekli olarak hesap yapma halinde:Konuşmanızın ritmini,bir sonraki öğününüze kadar geçen süreyi, mesajlaşma arasındaki aralığı. Tüm bu hesaplamalar olmasaydı,arkadaşınızın hareketlerini yanlış yorumlar veya donat yeme vaktini kaçırırdınız(kabus gibi!) Peki bu cin gibi çalışan beyin hayatınıza dair hesaplamaları nasıl yapıyor?
Nörologlar kesin sinirsel hareketi tam anlamıyla henüz anlayabilmiş değiller.Fakat araştırmacılar kafatasınızdaki sadece tek bir bölgeye görev yüklenemeyeceğini biliyorlar.
Beyninizin farklı bölümleri farklı zamanlama işlerine mukabele eder ve beyin görüntüleme bize hangi bölümün ne iş yaptığını ayrıştırmada yardımcı olmuştur. Müzik boyunca çıkan seslerden tutun da dersin ne kadar süreceğini hesap etmeye kadar,bu özel bölgeler geçici algımızı şekillendirmede birlikte çalışır.
1-KRONOMETRE
Patates kızartmasının kokusu gibi, beyin etrafındaki şeylerden sinyal aldığı zaman ; suplementer motor alanı(SMA) kronometre gibi davranır:Hareketi uyarı süresini uzatır. Dış sinyaller sürdüğü müddetçe suplementer motor alanındaki sinirler beynin öteki bölümlerine bilgi iletmeye devam ederek çalışır.
2-BELLEK MERKEZİ
Zamanı alnınızın tam arkasındaki alt frontal kortekste yer alan kısa süreli bellek olmadan tahmin edemezsiniz. Örneğin; bebek ağlamasının süresini hesaplamak,bu bölge sesin başlayışını ve bitişini takip eder. Bellek olmasaydı ağlamanın başı birkaç saniye sonra beyinden giderdi.
3-TASNİF EDİCİ
Verimli olmak için,insanlar diziliş sırasını anlamalıdır.Bir kelimedeki heceler,Hat dansındaki adımlar,ve sabahki giyinme işi,bunların hepsi sıralı halde gerçekleşir.Emar çalışmalarında,beyin çıkıntıları biz bu işleri sıraya koyduğumuzda çalışır ki bu da faaliyet belirtisidir.
4-RİTİM-TUTAR
Beyincik kaslarınızın hareketini düzenler,böylelikle binbir türlü zamanlama işi ile meşgul olur özellikle de ritim tutmayla . Pek çok araştırmda bu bölge ritim tutma gibi öngörücü zamanlama işinde disko topu gibi parlar:Bu vuruşlar arasında ne kadar beklemeniz gerektiği hususunda sizlere yardımcı olur.
5-ÖDÜL-SAYAR
Eğer çikolatayı seviyorsanız, elinize geçeceğini bildiğinizden muhtemelen bir müddet bekleyeceksinizdir. Bunun için garipçe şekillenmiş sinir kümelerine veya bazal gangliya olarak bilinen çekirdeğe teşekkür edebilirsiniz. Ödüle bağlı olarak ne kadar bekleyip beklememeniz gerektiğini söyleyen gecikme indirimi isimli işlemi uyarır .
MİLYARLARCA İŞLEYEN SAAT
Nörologlar halen hücre kümelerinin zamanı nasıl takip ettiğini tartışmakta. En son fikir, popülasyon saat teorisi ,beynin merkezindeki küme yerine her tarafındaki sinirlerin durmaksızın zamanı işlediğini öne sürüyor. İş başı yapmayı söyleyen uyarıcı, ne kadar zaman geçtiğine dalalet eden hücre aydınlatma örneği yaratarak sinirleri yanması için tetikliyor .Her devre adeta eşsiz bir saat gibi çalışıyor. Yoldan geçen herhangi bir araba başka bir yere varırken o yol da kafamızda sayısız saat yaratarak bir kümeye varabilir. Bilim adamları beynin çeşitli kısımlarının bu turu gerçekleştirdiğini , bu sebepten ötürü de aynı anda caddeden karşıya geçip müzik dinleyip bir de mesajlaşabilmenizin sebebinin bu olduğunu düşünüyor.
Bu makale ilk olarak Popular Science Dergisi’nin eylül/ekim 2017 sayısı Mysteries of Time and Space bölümünde yayımlanmıştır.
Yorumla