Emine IŞINSU ÖKSÜZ’ün Ardından

Yazar: Mediha Bala ÇINAR

Emine Işınsu, 17 Mayıs 1938’de Kars’ta doğdu. Babası Bulgaristan Türklerinden Tümgeneral Aziz Vecihi ZORLUTUNA, annesi tanınmış şair ve yazar Halide Nusret ZORLUTUNA’dır. Emine Işınsu DTCF’de İngiliz Dili ve Edebiyatı, ODTÜ İşletme, Hukuku Fakültesi, DTCF Felsefe bölümüne de kayıt yaptırmakla birlikte bütün yüksek tahsil teşebbüslerini neticelendirmeden yarıda bıraktı. Kısa süreli de olsa çeşitli alanlarda yüksek tahsil görmesi onun çok yönlü kişiliğinin oluşmasına katkı sağlamıştır. 1972 yılında Prof. Dr. İskender ÖKSÜZ ile evlendi ve eşi Öksüz’ün işi sebebiyle 1981 yılında Suudi Arabistan’a gitti. Elif, Murathan ve Yağmur isminde üç çocuk sahibidir. 5 Mayıs 2021 tarihinde Ankara’da vefat etti. (1)

Emine Işınsu’nun “kadın yazarların annesi” unvanını almış olan Halide Nusret ZORLUTUNA’nın kızı olması onun sosyal, edebi ve pek çok sahada gelişiminin başlıca nedenlerindendir denilebilir. Halide Nusret ZORLUTUNA (1901- 10 Haziran 1984) yoğun siyasi hayata sahip bir babanın kızı olarak dünyaya geldi. Bu vesileyle ömrünün farklı dönemlerini farklı şehirlerde yaşayarak geçirdi. Hem farklı şehirlerde yaşamış olması hem Milli Mücadele, Cumhuriyet dönemlerinin canlı şahidi olması gibi nedenler onun milli edebiyat anlayışını besledi. Öğretmenlik mesleğinin icracısı olan yazar; edebiyatımızın en güçlü kadın yazarlarındandır ve pek çok kadın yazarımızı da yetiştirmiştir. Onun işgal yıllarında kurtuluşu bir bahar gibi görüp eşsiz bir tasvirle anlattığı dizeleri hâlâ canlılığını korumakta, eserleri bizleri hâlâ “bu efsaneye” inandırmaktadır.

Emine Işınsu 1956 yılında yayımladığı İki Nokta adlı şiir kitabıyla yayım hayatına başlar ve sonrasında onlarca eser yayımlar. İlk yayın tarihlerini göz önüne alarak eserlerini şöyle sıralayabiliriz.

a) Şiirleri:

İki Nokta (1956).

b) Tiyatroları

Bir Yürek Satıldı (1966).

Bir Milyon İğne (1967).

Ne Mutlu Türk’üm Diyene (1969).

Adsız Kahramanlar (1975).

c) Romanları:

Küçük Dünya (1966).

Azap Toprakları (1969).

Ak Topraklar (1971).

Tutsak (1975).

Sancı (1975).

Çiçekler Büyür (1979).

Canbaz (1982).

Kaf Dağı’nın Ardında

Alpaslan (1990)

Atlı Karınca (1990)

Un coeur aux encheres (1991)

Cumhuriyet Türküsü (1993)

Nisan Yağmuru (1997)

Havva (1999)

Bir Ben Vardır Bende Benden İçeri (2002)

Bukağı (2004)

Hacı Bayram (2005)

Hacı Bektaş Veli (2008)

Bir Aile (2013)

d) Diğer

Dost Diye Diye (deneme-1995) • Bir Gece Yıldızlarla (hikâyeler- 1991)

Tiyatro, hikaye, şiir, fıkra, roman gibi farklı edebi türlerde eser veren Işınsu asıl başarısını romanda gösterir. Onun romanları tezli romanlardır ve sahip olduğu milliyetçi düşünceyi eserlerine yansıtmıştır. Edebiyatımızda Türkiye dışındaki Türkleri anlatan sayılı kadın yazarlarımızdandır. İç ve dış siyasetin yanı sıra kültür ögeleri, meseleleri de onun ilgi alanlarındandır.

Işınsu, ailesinden aldığı fikri temelleri lise yılarından itibaren şiirler ithaf ettiği, birlikte dergi gazete gibi yayımlar yaptığı dönemin Ülkücü-Milliyetçi aydınlarıyla daha da sağlamlaştırmıştır. Eserlerinde görülen Türkçü düşüncenin yansımaları onun eserlerini birkaç kuşağın başucu kitabı haline getirmiştir. Tabii eserlerinin sadece ideolojik yönü değil kullandığı Türkçe’nin duruluğu, eserlerinin edebi açıdan kuvvetli oluşu onu güçlü kılan yönlerdendir.

Devlet dergisinde kullandığı “Emine Abla” takma adı onu okurlarının ablası haline getirir. Eğitim, Devlet, Töre(Ayşe), Bozkurt, Dost, Hisar, Kadın, Türk Edebiyatı dergileri onun yazılarını yayımladığı dergilerdir ve onun dergicilik tecrübesini açıkça gösterir.

Emine Işınsu ismi ve Türklüğe armağan ettiği eserleriyle her Türk için son derece önemlidir. Eserleri her ne kadar tezli de olsa okuyucusuna edebi bir zevk vermektedir. Türkiye’nin sağ-sol çatışmaları içerisinde en bunalımlı günlerini geçirdiği dönemlerde dâhi hep dik duruşunu koruyan yazar her dönemde emsal teşkil etmektedir. O, iç siyasetin buhranına ışık tutarken Türkiye halkını dış Türklerin çektiği zulümden haberdar ediyor; birlik olmak, gönülden sevmek, gönülle yaşamak, nefis ile mücadele etmek, kibirli olmamak, hoşgörülü olmak, kendini yetiştirmek, dostluğa değer vermek gibi kültürel ve dinî meseleleri yansıtıyordu. Tasavvuf konusu eserlerinde önemli bir yer kaplamaktaydı.

Milli hafızayı güçlü tutma, maddi manevi değerleri eserlerinde yaşatma gayesi güden Emine Işınsu eserlerinde işlediği kadın karakterler ve kadın mevzularıyla da bir Türk kadınının nasıl olması gerektiği hususunda bizlere ışık olmaktadır. Her Türk kadını yabancı ve yapma ideojilerle özünden uzaklaşma yoluna değil de Halide Nusret gibi Emine Işınsu gibi gücünü köklerinden alıp yeni nesillere yansıtan kadınlarımızla kadın hakları savunuculuğu konularında bugün olduğumuzdan daha iyi bir seviyede olacağımızı düşünmekteyim.

5 Mayıs 2021 tarihinde vefatının ardından pek çok isim “Emine ablasına” vefa gösterdi ve onu hakkıyla andı. Eşi İskender Öksüz ise “Işınsu: Aşk imiş her ne var âlemde” diyerek hayat arkadaşına vefasını eşsiz bir üslupla gösterdi. “Yazarak yaşayan, yazarak nefes alan, yüreği yazdıklarıyla çarpan, yarattığı küçük ve büyük dünyalarda, onların kahramanlarıyla yaşayan bir ruh…” İskender Öksüz’ün bu tanımlaması Emine Işınsu’nun yaşamını en iyi anlatan tanımlamadır.

Bizlere yaşamı ve eserleri ile bir yol gösterici olan, rol model Emine Işınsu’nun aziz hatırası önünde saygıyla eğiliyor ve rahmet diliyorum…

Kaynakça

Tweetle

Paylaş

0 Paylaşımlar