DÜŞÜNCE Sosyoloji

Türk Kültüründe Sembol Olarak Kurt

Erken devir Türklerinde en önemli hayvan sembollerinden birisi kurttur. Türklerde türenilen varlık olarak sayılan kurtlar daha ziyade Gök menşeli olarak kabul edilmiştir. Erkek kurt resimleri, kaya resimlerinde “kaya üstü tasvirler” (petroglifler) şaman ve kam aletleri ve elbiselerinin üzerinde yer almıştır. Zamanla Kurt, devlet, hükümdarlık, yiğitlik gibi kavramlarla ilişkilendirilmiştir.

Bağımsızlığın sembolü

Kurt, güçlü ve dayanıklı bir hayvandır. Bundan ötürü de Türk boyları arasında kudretin simgesi olmuştur. Büyük devletler kuran Türkler, kurtu bir sembol haline getirmişlerdir. Hatta Türkler, GÖK BÖRÜ (BOZKURT) Sultanım! diyerek, kendi hükümdarlarının gücünü ve kudretini dile getirirlerdi. Göktürklerde bayraklarda devlet sembolü olarak kullanılmıştı. Göktürklerde askeri yöneticilerin bayrak direklerinin ucuna altından yapılmış bir kurt başı taktıkları, kaynaklarda karşımıza çıkmaktadır. Yine Çin yıllıklarında kurdun Türkler için bir egemenlik, yiğitlik sembolü olduğu aktarılmaktadır. Kurt başlı bayrağın ordunun önünde taşınması uygulamasına Altay Türklerinde de rastlanmaktadır. Bazı Türk bayrakları üzerinde ise kurt başı figürü kızıl renkli olarak görülmektedir. Bayrak ise ordunun başında yer almakta, hükümdar kapısı önüne asılmaktadır. Altın kurt başlı sancak egemenliğin ve hükümdarlığın simgesi olduğu için, bir kağan ya da hanın altın kurt başlı sancağının olması, onun bağımsızlığının belirtisi idi. Örneğin Çin hükümdarları, Türkleri bölmek ve iç savaşa sürüklemek istediklerinde, devlete başkaldırmasını istedikleri yöneticilere altın kurt başlı sancak gönderirlerdi.


Kaynakça

Derya Uzun Aydın, İslamiyet Öncesi Eski Türk İnanışları veya Mitolojisi ile Antik Dönem (Yunan veya Roma) Mitolojisinin Karşılıklı Olarak Değerlendirilmesi, Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 2019 7(6) 137–146

http://www.antiktarih.com/2018/05/06/eski-turkler-ve-kutsal-hayvanlari/

Dr. Zafer ALTUN, Türk Kültüründe “Kurt Kavramı” Üzerine Bir İnceleme, 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum / Education And Society In The 21st Century Cilt / Volume 8, Sayı / Issue 22, Spring / Bahar 2019 Araştırma Makalesi / Research Article

Prof.Dr. İbrahim Kafesoğlu, Türk Milli Kültürü, Ötüken Yayınları,2016

 

Büşra Meydanlı

Yüksek Lisans Öğrencisi Sinolog

Yorumla

Yorum yazmak için buraya tıklayın...