Yaşam

Kırgızistan’da Ergenekon (Nevruz) Bayramı ve Sümelek Nedir?

Kırgızistan Ergenekon (Nevruz) bayramı 

Türkler dünyasında yılbaşı olarak kabul edilen Nevruz bayramı geçmişten günümüze nesilden nesile aktarılarak gelmiştir. Türkler doğanın kendini yenilediği, gece ile gündüzün eşit olduğu bu günü çok eski tarihlerden beri bayram olarak kutlamışlardır. Nevruz; bereketi simgelemektedir.  Nevruz’da yeni baharın bereket getirmesi için bolca alğış (dua) edilir. Kırgızistan’da da diğer Türk devletlerinde olduğu gibi Nevruz bayramı her sene büyük bir coşkuyla kutlanmaktadır. Bişkek’teki Ala-Too meydanına çok sayıda çadırlar dikilir, salıncaklar kurulur, bayram konseri düzenlenir. Dış ülkelerdenden gelen misafirler ağırlanır. Nevruz’da konser açılış töreninde ilk olarak yaşlılar pelin, ardıç yakarak dua ederler. Sonra bayramın özel ikramı olan geleneksel sümölök dağıtılır.

Sümölök Nedir ve Nasıl yapılır?

Hazırlıklar Nevruz’a 10-15 gün kala başlar. Önce 5-7 kilo kaliteli buğday alınır, iyice yıkadıktan sonra bir gün suda bekletilir. Ertesi gün kabarmış olan buğday supura (ahşaptan yapılmış olan madde) üzerine yayılır. Fazla kurumaması için günde bir defa su serpilir ve ılık yerde bekletilir. Buğday filizlendiği zaman sokuda (ahşaptan yapılmış kap) iyice suyu çıkartılarak ezilir. Ezilmiş olan buğday derin kaplara konulur ve su ilave edilir. Pişirmeden önce buğday 5 kilo ise, kazana 10litre sivi yağ konulur ve kızdırılır. Yağda yedi tane küçük ekmek pişirilir ve aksakallar dua ederler.  Soğumuş olan yağın yarısını ayrı kapa alırlar.  Beyaz tülbent, bez ya da elek yardımıyla buğday köklerinin fosaları ile suyu birbirinden ayrılır. Kazana fazla doldurmadan konulur. Sonra un eklenir, iyice karıştırılır. Sümölök yapılan evde köyün büyükleri toplanır. Onlar un, erik, kuru üzüm gibi kuruyemişler getirirler. Kuruyemişleri ezerek kazana ilave ederler. Sümölök kaynamaya başlayınca kazanın altına yakılan odunun ateşinin ayarı düşürülür ve sümölök pişmeye başlar. Sümölök piştikten sonra kazanın üstü iyice örtülerek 5-6 saat demlenmeye bırakılır. Köyün tüm yaşlıları rahmet okurlar  ve dua ettikten sonra kazan açılır. Sümölök pişirmenin asıl amacı fakirleri, düşkünleri doyurarak onlların duasını almaktır.