CRISPR/Cas9 rehber RNA ile özgül bir genomik bölgeye hedeflenen Cas9 nükleaz enziminin kullanıldığı bir genom düzenleme sistemidir. Ökaryot genomlarda kullanılmazken, prokaryot genomlarda savunma mekanizması olarak rol almaktadır.
CRISPR sistemi diğer sistemlerden farklı olarak Cas9 enzimi sayesinde RNA molekülü hedeflenen DNA bölgesine gönderilip ve yine hedeflenen genlerin eklenmesini veya silinmesini sağlamaktadır. Son zamanlarda yapılan araştırmalar gösteriyorki; CRISPR ile genetik yapı değiştirilebilmekte.
CRISPR/Cas9 sistemi hasarlı, çalışmayan ve hastalıklara sebep olabilecek genleri işlevsizleştirebildiği gibi bunun yerine genlere yeni özellikler ekleyebilir yada mevcut genleri daha dayanıklı ve sağlıklı hale getirebilmektedir.
Cas9 ve rehber RNAlar hasarlı dokulara enjekte edildiği takdirde gen mutasyonları da ortadan kalkabilir. Böylelikle CRISPR genetik hastalıkların tedavisinde önemli bir katkı sağlayacaktır.
CRISPR bize kök hücre tedavisinde de birçok fayda sağlayacaktır. Örneğin; bir organımız hasarlıysa hasarlı olan bölgeyi silip yerine sağlıklı hücreler ekleyebileceğiz. Böylelikle ameliyat ve organ nakli tarihe karışmış olacak.
Tüm hastalıkların tedavisi aslında DNA temelli olduğu için bu sistem daha fazla geliştirilebilirse hastalıkları ve yaşlanmayı önlemek mümkün olacaktır.
Her ne kadar birçok hastalık Cas9 enzimi ile ortadan kalkacak olsa da CRISPR kusursuz bir sistem değildir. Bütün bunların olması için, çalışırken her koşula dikkat etmeli, etik olmalı, çok iyi ve titiz çalışmak gerekmektedir.
Fakat her ne olursa olsun CRISPR sisteminin geleceği parlak görünüyor. Cas9 sayesinde insan vücudunun bağışıklık sistemi güçlenirse kanserle savaşmak hatta kanseri ortadan kaldırmak mümkün olacaktır. Ve hastalar kemoterapiye gerek kalmadan kendi hastalıklı hücrelerini tedavi etmiş olacaklardır.
Yorumla