1940 yılında kazıbilimci S.P Tolstov tarafından ortaya çıkarılan tarihi Ayaz Kale kompleksi bölgedeki üç büyük kale kompleksinden biri olup, şu anki Karakalpakistan’ın Buston köyüne 24 km uzaklıktaki Ayaz gölünün yanında yer almaktadır.
Kaleler bölge üzerinde yer alan yüksek tepeye ve eteğine sistemli bir şekilde kurulmuştur. Antik ve Erken Orta Çağ döneminde Amur Derya nehrini ve Harezm bölgesinin güvenliği sağlamak ve göçmenlerin saldırılarından korunmak amacıyla kerpiçten yapılan kalelerin kalıntıları hâlâ ayaktadır. Kalelerin içinde ve çevresinde saray kalıntıları ve yerel tarım nüfusunun izleri bulunmaktadır.
Kuşan İmparatorluğu döneminde kurulan kalelerden birincisinin M.Ö. 4. yüzyılda yapımı tamamlanmıştır. Bu kalenin 2 katlı bir yapı olduğu olduğu düşünülmektedir. Kalenin güney cephesinden bir girişi bulunmaktadır. M.Ö. 3. yüzyılda ise kale duvarlarını desteklemek amacıyla eklemeler ve gözetleme kuleleri yapılmıştır.
Diğer kalelerin yapımı ise M.Ö. 3 ve M.S. 2. yüzyıllar arasında tamamlanmıştır. En önemli özelliklerinden birisi ise kalelerin ipek yolu üzerinde bulunmasıydı.
Yorumla